Een vertrouwenspersoon gaat altijd vertrouwelijk om met de informatie van werknemers. Er is een geheimhoudingsplicht.
Psychosociale Arbeidsbelasting (PSA) en de vertrouwenspersoon.
Werknemers kunnen op hun werk geconfronteerd worden met vormen van ongewenst gedrag, zoals pesten, seksuele intimidatie, discriminatie en agressie. Het is prettig als een getroffen werknemer met zijn problemen terecht kan bij een vertrouwenspersoon binnen het bedrijf.
PSA is een steeds belangrijker arbeidsrisico aan het worden. Een derde van het werkgerelateerde ziekteverzuim is gerelateerd aan PSA. In 2013 was in bijna 50% van de gevallen een psychische stoornis de oorzaak van arbeidsongeschiktheid (tegen ruim 30% in 1998). Werkgebonden psychische aandoeningen vormen bovendien de meest voorkomende beroepsziekte.
PSA is als arbeidsrisico opgenomen in de Arbeidsomstandighedenwet en het Arbeidsomstandighedenbesluit. De werkgever is daarom primair verantwoordelijk voor de aanpak hiervan in het bedrijf. Het gaat hierbij om arbeidsrisico’s die werkstress kunnen veroorzaken, zoals werkdruk, agressie/geweld/intimidatie, pesten, discriminatie en seksuele intimidatie. Andere oorzaken die bijdragen aan PSA zijn bijvoorbeeld een verstoorde balans tussen werk en privé (bijvoorbeeld door mantelzorg of rouwverwerking).
Bedrijven zijn volgens de Arbowet dus verplicht om hun werknemers te beschermen tegen psychosociale arbeidsbelasting. Zij moeten hiervoor een beleid opstellen en ook daadwerkelijk uitvoeren. Het aanstellen van een vertrouwenspersoon kan een belangrijk onderdeel van dit beleid zijn.
Een vertrouwenspersoon is er voor medewerkers die meldingen of klachten hebben over ongewenst gedrag zoals:
-
agressie en geweld
-
seksuele intimidatie/ongewenste intimiteiten
-
pesten
-
discriminatie
De taken van een vertrouwenspersoon bestaan onder andere uit:
-
Het verzorgen van eerste opvang van werknemers die zijn lastiggevallen en die hulp en advies nodig hebben.
-
Het nagaan of een oplossing in de informele sfeer mogelijk is.
-
Het slachtoffer informeren over andere oplossingsmogelijkheden, zoals klachtenprocedures.
-
Het desgewenst begeleiden, als de werknemer de zaak aan de orde wil stellen bij een klachtencommissie of leiding van een onderneming.
-
Het doorverwijzen naar andere hulpverlenende instanties, bijvoorbeeld een mediator.
-
Het geven van voorlichting over de aanpak van ongewenst gedrag.
-
Het adviseren en ondersteunen van leidinggevenden en management bij het voorkomen van ongewenst gedrag.
-
Het registreren van gevallen van ongewenst gedrag.
Aanstellen vertrouwenspersoon
Bedrijven kunnen, (in overleg met de ondernemingsraad als die er is), kiezen voor een interne of externe vertrouwenspersoon:
-
buiten het bedrijf: bijvoorbeeld door mij als externe vertrouwenspersoon in te huren.
-
binnen het bedrijf: een eigen medewerker die opgeleid wordt tot vertrouwenspersoon of speciaal hiervoor is aangesteld (vooral bij grote organisaties).
Het wordt over het algemeen afgeraden om een bedrijfsmaatschappelijk werker of personeelsfunctionaris, naast de reguliere taak, aan te stellen als vertrouwenspersoon. Dit kan conflicten in de reguliere taken tot gevolg hebben.